Powieść Władysława Reymonta pisana w latach 1901–1908, a wyróżniona Nagrodą Nobla w roku 1924, ukazująca życie chłopa na wsi końca XIX wieku. Akcja utworu toczy się we wsi Lipce, a wyznaczają ją cztery pór roku wraz z przypisanymi do nich obyczajami, świętami kościelnymi i pracami rolnymi. Na tym tle rozgrywają się losy rodziny Borynów i młodej dziewczyny Jagny.